Zomerse lente
Het voorjaar van 2016 verraste ons met een aantal zomerse dagen, waar ik enorm van genoot. Eerlijk gezegd hoeft het voor mij niet zo heel warm te zijn, want mijn systeem raakt snel oververhit. Volgens de Ayurvedische leer ben ik een vuurtype. Daar moet je niet teveel hitte aan toe voegen, want dan krijg je de vlam in de pan.
Ongeduld
Je raadt het misschien: ik ben wat ongeduldig van aard en een tikkeltje drift is mij niet vreemd. Laat ik je een voorbeeld geven. Laatst genoot ik van een prachtige fietstocht door een natuurgebied. Het was er groen, kalm en rustig en ik kwam geen mens tegen. Ik raakte zelfs een beetje verdwaald. Na een tijd vond ik mijn weg naar de stad terug en liet de stilte achter mij.
Witheet
Plotseling werd ik opgeschrikt door een mede fietser. Hij haalde me met een noodvaart rechts in en schoot rakelings langs me heen. Ik schrok, verloor een fractie mijn evenwicht en viel bijna van mijn fiets. “Kun je niet even bellen, ik schrik me wezenloos!”, riep ik hem verbolgen na. Hij schreeuwde (zonder om te kijken) iets terug dat bij mij in verkeerde aarde viel. Ik voelde de woede opvlammen vanaf mijn tenen tot aan mijn kruin. Nou ben ik een redelijk beschaafd mens, maar ik kreeg zin om ongelimiteerd scheldwoorden te produceren.
Oververhit
Briesend fietste ik verder, verwijten slingerend naar het hoofd van deze “boosdoener”. Tot ik bij zinnen kwam. Aha, dit is nou het hete, verzengende vuur van woede. Ik ging zo in op deze emotie dat alle momenten van rust, kalmte en plezier van daarvoor volledig in rook opgingen.
Positief en negatief
De westerse wereld spreekt over positieve en negatieve emoties. Het boeddhisme ziet dit iets anders. Het benoemt woede als een negatieve emotie en spreekt niet over positieve emoties als zodanig. De tegenhanger van negatieve emoties als angst, woede, jaloezie, trots en gehechtheid is onveranderlijk geluk. Hierbij laat je je wel raken, maar niet negatief beïnvloeden door je emoties.
Woede, destructief of constructief?
Boosheid en woede zijn de krachtigste emoties die we als mens kennen. Je hebt deze kracht nodig om tot positieve daadkracht te komen. Als de woede bezit van je neemt, dan brand je jezelf op en de ander af. Woede wordt dan een destructieve kracht, i.p.v. een constructieve methode om positieve acties te ondernemen.
Kort Lontje
Vurige mensen hebben soms last van een kort lontje en hun geduld raakt snel op. Voor hen (en voor mij!) is het een uitdaging om geduld te beoefenen. Geduld helpt om van het hete, vernietigende vuur naar een ander vuur te komen dat voorbij die oververhitte reacties gaat. Dit wordt het koele vuur genoemd. Daarover meer in de laatste van 9 tips die ik je nu geef om je hoofd koel te houden.
1. Accepteer je boosheid
Je bent en blijft een mens. Emoties zijn menselijk.
Accepteer de emotie die er is en geef jezelf toestemming dat het er mag zijn, zonder erin te blijven hangen.
2. Sta een moment stil
Tel even tot tien voordat je reageert. De eerste heftigheid van woede neemt hierdoor af.
Je neemt de tijd om terug te zakken in je lijf en als het ware in jezelf te kunnen rusten.
3. Adem rustig door
Ademen brengt je terug naar het hier en nu.
Hierdoor geef je jezelf de tijd om bij te komen van de schrik en even bij te komen.
4. Neem je emotie waar
Voel de boosheid, zonder meteen boos te worden.
Benoem het: “Ik voel nu boosheid, woede, frustratie, etc.”
Stel jezelf eventueel de vraag: Wat gebeurt er nu met me?
5. Neem even afstand
Je kunt in blinde woede ergens op af stormen (of achter je belager aanfietsen) Soms is een actie als deze nodig.
Afhankelijk van de situatie kun je ook even letterlijk afstand nemen. Dit geeft ruimte.
6.Vertraag
Vertraging helpt om de emotie te voelen en over te laten vloeien in een andere vorm.
7. Geef uiting aan je emotie
Woede inslikken of inhouden is verre van gezond.
Het kan heerlijk zijn even van je af te schreeuwen, maar kan ook agressie bij anderen oproepen.
Kies een moment om je woede te uiten op jouw manier in woord, beeld of klank.
8. Kom in beweging
Lichamelijke beweging geeft vorm aan emotie.
Bij boosheid kun je bijvoorbeeld lekker stampen, boksen, dansen of op een kussen slaan.
9. Koele Compassie = Cool
Het koele vuur (Inner Fire) houdt jouw levensvuur brandend. Het is verbonden met een diep gevoel van compassie. Compassie houdt in dat je medegevoel beoefent voor je medemens. Het boeddhisme ziet woede als een mentale gifstof, waarbij geduld het tegengif vormt. Compassie is de uiteindelijke zuivere kwaliteit van het vuur. Het geeft je richting om in het dagelijks leven positief met anderen om te gaan en er voor een ander te zijn, zonder jezelf te verliezen.
Emoties omzetten in positieve actie met Tog Chöd
In de Tibetaanse boeddhistische zwaarddans Tog Chöd worden negatieve emoties tijdelijk ingezet om positieve daadkracht, innerlijke rust en compassie te ontwikkelen. Je leert hierbij oude patronen te herkennen (ma.w. dat je doet wat je altijd deed en dus krijgt wat je altijd kreeg) Vervolgens doorsnijd je dit symbolisch, waardoor je de gehechtheid aan emoties kunt los laten. Je beweegt als het ware steeds sneller door emoties heen.
Zelfcompassie
Tijdens het laatste stukje van mijn fietstocht raakte ik mij bewust van een oud reactiepatroon. Vanuit compassie voor mijzelf kon ik voelen dat ik even moest ont-schrikken en afkoelen. Ik voelde de woede wegsmelten. En die man op de fiets? Hij had vast zijn dag niet of gewoon haast… Ongeduld misschien?
Hoe ga jij om met boosheid en ongeduld? Herken je momenten van mentale oververhitting en hoe reageer je dan?
Ik ben benieuwd naar je reactie!
Namasté,
Janet.